Mijn vader was bijna nooit ziek maar deze dag wel. Jarenlang ging hij trouw iedere ochtend om half acht richting de fabriek. Op deze toevallig winterse dag was hij ècht ziek. Nu was het voor een medewerker bij de Kromhout Motorenfabriek niet zo eenvoudig om zich ziek te melden.
Als je je ziek voelde dan werd allereerst verwacht dat je je meldde bij de bedrijfsarts. In het jargon van mijn vader was dat de “paplap”. De paplap was duidelijk aangesteld door de werkgever en probeerde je aan het werk te houden. Hij probeerde de werknemer op te lappen, vandaar de naam. De uitdrukking “Pappen en nathouden” komt daar waarschijnlijk vandaan. De paplap schreef allerlei poedertjes en smeerseltje voor om de medewerkers maar aan het werk te houden.
Mijn vader had deze route al geheel doorlopen en dat betekende dat hij nu officieel ziek was. Ik was thuis omdat het woensdagmiddag was en ik dan vrij was van school. Mijn moeder had op woensdag een werkhuisje en deed schoonmaak werkzaamheden bij een oom met een winkel. Mijn vader voelde zich beroerd en zat te snotteren op de bank in de huiskamer. Het huis aan de Wingerdweg in Amsterdam-Noord was een koud huis. Bij zware vorst stonden de ijsbloemen op de ramen in de huiskamer maar ook in de slaapkamers.
Deze dag kon de kolenkachel met de mica ruitjes het ook niet aan. Dit was één van die dagen. Onze keuken was inmiddels vergroot omdat we het piepkleine slaapkamertje naast de keuken hadden samengevoegd met de keuken. We hadden eigenhandig de kalkstenen muur zonder overleg met de woningbouwstichting afgebroken en de brokken afgevoerd. Hierdoor hadden we nu een grote eetkeuken. De koelkast hadden wij nu in het nieuwe gedeelte van onze eetkeuken geplaatst. Op deze koelkast stond een vogelkooi met zes kleine tropische vogeltjes. Deze waren eigenlijk van mijn broertje maar inmiddels vond ik deze beestjes ook wel leuk. Twee luidruchtig kwetterende felgekleurde zebravinkjes, twee twitterende blauwfazantjes en twee rustige grijze napoleonnetjes. Ondanks de kou buiten hadden de vogeltjes het best naar hun zin.
Wij hadden het echter wel koud en daarom besloten we in de keuken het Aladin oliekacheltje aan te steken. Dat was een rond kacheltje met een handvat en er zat een ronde “pit” in. De brandstof was petroleum en dat had als probleem dat het even duurde voordat de petroleum ging vergassen en het kacheltje mooi blauw ging branden. Ik stak het kacheltje aan en ging snel weer terug de warmere huiskamer in.
Na enkele minuten ging ik naar de keuken om thee te zetten. Op de gang tussen de huiskamer en de keuken had ik al in de gaten dat het foute boel was. Ik zag de vlammen door de ramen van de keukendeur. De gordijnen stonden al in brand. Mijn vader kwam door mijn geroep direct achter mij aan en we begonnen meteen met water te blussen. De vlam gevatte gordijnen hadden we snel gedoofd. Gelukkig is petroleum niet zo brandbaar als spiritus maar de roet had er wel voor gezorgd dat drie van de zes vogeltjes dood op de bodem van de kooi lagen. Triest. Het metaal van de kooi was bloedheet geworden en het was een wonder dat niet alle vogeltjes het leven hadden gelaten.
Gelukkig hoefde de brandweer niet te komen maar de schade was aanzienlijk. Het marmoleum onder het potkacheltje was verbrand. Ook zat er een dikke laag roet op het plafond in de keuken en in het trappenhuis naar boven. Het zou een hele klus worden om het allemaal weer schoon te krijgen. Mijn moeder die aan het eind van de middag thuiskwam van haar werkhuisje, kon meteen met ons aan de slag om de klus te klaren. Het uitzepen van de keuken en het trappenhuis naar boven heeft wel een paar uurtjes gekost.
Ik kan mij niet meer goed herinneren of mijn vader de volgende dag van ellende toch maar weer is gaan werken omdat hij de noodzakelijke rust thuis niet zo had ervaren.
De dode vogeltjes hebben mijn broer en ik heel plechtig en met eer in een mooi doosje gelegd en we hebben de beestjes de volgende dag in het Florapark begraven. Ik ben vergeten of wij bij deze ceremonie het nummer “Three Little Birds” van Bob Marley hebben gedraaid. Of had hij het toen nog niet geschreven?
Bekijk alle afleveringen herinneringen Harry van Santen de Hoog
© 2022 Harry van Santen de Hoog. Op deze publicatie berust auteursrecht.
AmsterdamNoord.com Brand.
