Vanaf de IJpont was het maar een klein stukje over de Buiksloterweg en de Ranonkelkade, met rechts de voorhaven van het Noordhollandsch Kanaal en dan kwam het Van der Pekplein in zicht, waarachter de wijk zich uitstrekte. Het was een van de eerste tuindorpen die aan de overzijde van het IJ, in de Buiksloterham, werden aangelegd.
De architect Jan Ernst van der Pek was een gedreven man, die het goed voor had met de arbeiders die in de verkrotte Jordaan woonden. Hij wilde goede en behoorlijke woningen voor hen bouwen. Deze idealist stierf op 54-jarige leeftijd in 1919 en heeft zijn wijk nooit gezien. In hetzelfde jaar werd de buurt, een plein en een straat naar hem vernoemd.
De wijk verrees tussen het Van der Pekplein, de Ranonkelkade, de Distelweg, de Hagedoornweg en de Meidoornweg. De laatste van de 1468 woningen werd in 1926 opgeleverd. Hoewel gelijktijdig gebouwd week de bouwstijl van de woningen duidelijk af van die van de Amsterdamse School. In de Van der Pekbuurt lag het accent op het dorpskarakter van de wijk.
In de Tweede Wereldoorlog werd de buurt zwaar getroffen door een bombardement dat de Fokkerfabriek had moeten raken. De bommen vielen op de omliggende woonwijken met als resultaat 158 doden en 119 zwaargewonden. Het was het zwaarste bombardement op Amsterdam. Er werden 106 huizen vernietigd en 106 zwaar beschadigd.
Er was een moment waarop men een groot deel van de wijk wilde afbreken, maar veel huizen werden toch weer herbouwd. Ruim een halve eeuw later stonden bijna 1500 woningen op de nominatie om gesloopt te worden. De tegenstand vanuit de bewoners was zo groot dat in 2015 begonnen werd met een grootschalige renovatie. De buurt werd een beschermd dorps- en stadsgezicht.
Ten tijde van de bouw van de Van der Pekbuurt werden ter hoogte van het Mosveld de voetbalvelden van de voetbalvereniging De Volewijckers aangelegd. De club werd in oorlogstijd (1940) landskampioen. In 1961 vond de promotie naar de eredivisie plaats na een bloedstollende wedstrijd tegen Elinkwijk in Utrecht. Als supporter reed ik met een van de tientallen bussen mee om deze wedstrijd te kunnen zien. Tot een kwartier voor het eind stonden De Volewijckers met 4-1 achter. Ze hadden voldoende aan een gelijkspel. Voor het laatste fluitsignaal was het 4-4 geworden. Een ongelooflijke prestatie. Toen we in Amsterdam aankwamen en langs de Amstel reden stonden er talloze mensen langs de straat en op de balkons te zwaaien en te juichen. Dat maakte de overwinningsroes nog groter.
© 2019 Ruud Borman. Op deze publicatie berust auteursrecht. Zie Colofon.
Overzicht alle afleveringen Amsterdam-Noord van Y tot stadsdeel.
Ruud maakt de series geheel op eigen titel.
Reageren? U kunt contact met de redactie opnemen via de link onderaan de website. Wij sturen dan uw mail aan Ruud Borman door.
Op de hoogte blijven van toekomstige artikelen in deze serie?
Schrijf u dan in op de nieuwsbrief
Amsterdam Noord Van der Pekbuurt
