Langs de trambaan, achter DWV

Vanaf 1933 vinden diverse voetbalverenigingen een plek in de Buikslotermeerpolder. Bezoekers kunnen de velden bereiken met de Waterlandse tram. Het complex is aan de oostkant bereikbaar via de ingang ‘einde Meerpad’. Helaas zijn er geen foto’s bekend van het vooroorlogse voetbalcentrum van Amsterdam-Noord.

Voetbalvelden langs de trambaan (plattegrond uit ongeveer 1940; collectie HCAN): 1. DWV 2. De Volewijckers 3. TBS 4. BPC 5. VVA 6. IJ-vogels 7. IJ-boys 8. ABIM

Achter de Buikslotermeerdijk rijdt de Waterlandse tram van zuidwest naar noordoost. Langs de rails wordt in 1935 de Leeuwarderweg aangelegd, de Rijksstraatweg naar de Afsluitdijk (die in 1933 openging voor wegverkeer). Ten zuidoosten van trambaan en straatweg liggen zeventien voetbalvelden. Voetbalclubs uit Noord en uit de stad hebben er een stek gevonden, ook in onderhuur.

Men kan het voetbalcomplex bereiken met de tram vanaf tramstation Tolhuis aan het IJ (niet te verwarren met de eeuwenoude uitspanning het Tolhuis ten westen van de Willemssluizen). De tram van de NZH (Noord-Zuid-Hollandse Vervoer Maatschappij), in 1932 elektrisch geworden, rijdt naar Purmerend of Edam. In de adresboekjes van de Amsterdamse Voetbalbond staat dat tramreizigers moeten uitstappen bij de ‘halte sportterreinen’. De tram stopt eventueel ook ‘op verzoek’ bij een voetbalveld. (De tramlijn Het Schouw-Purmerend wordt in 1949 opgeheven. De lijn Amsterdam-Edam-Volendam, stopt op 1 oktober 1956.)

De AVB-adresboekjes situeren voetbalclubs meestal met de plaatsbepaling ‘achter DWV’. Op 18 augustus 1934 heeft DWV een accommodatie geopend met drie velden. Een fraai clubhuis maakt er deel van uit. De derdeklasser NVB verbaast de Nederlandse voetbalwereld door een Engelse trainer aan te trekken, Fred Pagnam. De aanstelling is mede mogelijk gemaakt door de bakkerijketen van Piet Bobeldijk. Pagnam is ex-speler van Arsenal en introduceert het stopperspilsysteem bij de club uit Nieuwendam.

In 1935 heeft DWV bij het eerste veld een tribune gebouwd. DWV verliest de promotiewedstrijden vaker wel dan niet, maar de wedstrijden trekken veel publiek. De trainer kan voortaan gedeeltelijk uit de recettes betaald worden. Pagnam blijft bij DWV, terwijl PSV ook belangstelling had voor de Engelse trainer.

Op een plattegrond van de Dienst der Publieke Werken uit 1942 staat aangetekend welke voetbalclubs welke velden bespelen. Dat is een momentopname, want de clubs komen en gaan, ook in onderhuur. In het verlengde van DWV liggen de twee velden van de Volewijckers, die de club vanaf 1933 bespeelt. De geografische aanduiding is ‘einde Meerpad’ of achter de Buikslotermeerdijk 240-244. In 1935 wordt er een modern en fraai clubgebouw neergezet op het terrein. Het geheel wordt ´Buiksloot´ genoemd en is het domein van de jeugd en het zaterdagelftal.

Meteen boven DWV speelt TBS (Tuindorp Buiksloot) op de eerste twee velden. De voetbalvereniging van Tuindorp Buiksloot, beter bekend als Blauwe Zand, is opgericht in 1932. TBS komt uit in de Amsterdamse Volksvoetbalbond, AVVB, en vanaf 1934 tot 1940 in de AVB. In het seizoen 1940-1941 speelt TBS in de Onderafdeling Amsterdam.

Voetbalvereniging Augustinus, VVA, speelt al in 1933 op twee voetbalvelden langs de trambaan. In 1935 bouwen de leden een clubhuis en een tribune. Op 31 juli 1940 gaan alle voetbalverenigingen vrijwillig op in de NVB (en niet gedwongen door de Duitse bezetter, zoals abusievelijk vermeld staat in aflevering 4). Ook de RK AVB, de rooms-katholieke bond, wordt opgeheven. In de stad speelde al een oude club met de naam VVA en daarom voorziet de club uit Noord zichzelf in november 1940 met het voorvoegsel rooms-katholiek: RK VVA.

Over IJ-vogels een volgende keer meer.

© 2014-2015 Albert van der Vliet (†). Op deze publicatie berust auteursrecht.

Op de hoogte blijven van toekomstige artikelen in deze serie?
Schrijf u dan in op de nieuwsbrief