Een van de grenzen van het Volewijckpark was het Noordhollandsch Kanaal. De gebruikelijke route voor zeeschepen liep vroeger vanuit Amsterdam via de Zuiderzee, met een stop om water in te nemen op de rede van Texel. Het water werd getapt uit de nog steeds bestaande Wezenputten, zo genoemd omdat ze eigendom waren van het Weeshuis in Den Burg op Texel. Via Texel en het Marsdiep naar zee was een omweg van jewelste die veel tijd -soms wel weken- en geld kostte.
Ook de zandbank Pampus in het Buiten-IJ was een geduchte tegenstander. Een schip moest de zandbank overwinnen met een zogenaamd scheepskameel, een soort drijvend dok waarin een schip opgelicht en over Pampus heen gesleept kon worden. Als er een file van schepen wachtte, moesten ze even ‘voor Pampus liggen’. De bereikbaarheid van Amsterdam werd er voor de steeds grotere zeil- en stoomschepen niet gemakkelijker op.
Dat kon beter en sneller, vond Koning Willem I, de koopman-koning (1772-1843). Hij ondervond aanvankelijk behoorlijk wat Amsterdamse tegenwind voor zijn plan: een kanaal van ongeveer 80 kilometer van Amsterdam tot aan Den Helder. Het plan maakte daarbij gebruik van hier en daar bestaande vaarwegen, bijvoorbeeld de trekvaart door Waterland en het Alkmaardermeer bij Akersloot. Allerlei belangen speelden een rol, natuurlijk ging het meestal om de centen. De broodwinning van veel arbeiders zou wel eens aangetast kunnen worden, was de redenering.
Maar Willem won na een compromis over de financiering. Het door ingenieur Jan Blanken ontworpen Noordhollandsch Kanaal zou een veilig en sneller alternatief worden voor de scheepvaart. En Amsterdam zou er profijt van hebben! Het werk begon in 1819 en in 1825 voeren de eerste schepen door de sluis die de naam van de bedenker heeft: Willem.
© 2024 Dick de Scally. Op deze publicatie berust auteursrecht.
Overzicht alle afleveringen “Het park en wij“.
Dick maakt deze serie geheel op eigen titel.
Reageren? Voor nu kunt u contact met de redactie opnemen via de link onderaan de website.
Wij sturen dan uw mail door naar Dick.
Op de hoogte blijven van toekomstige artikelen in deze serie?
Schrijf u dan in op de nieuwsbrief
Gerelateerd: