Rooms-katholieke voetballers

(kaart archief HCAN)

Het Mosveld en het Meeuwenplein liggen in het verlengde van elkaar, hoewel gescheiden door het Noordhollands Kanaal. Op beide locaties wordt in 1926 een sportterrein in gebruik genomen. Het Mosveldterrein wordt het domein van de Volewijckers en drie kleinere clubs: ABIM, AED en WDZ. Op het sportterrein van het Meeuwenplein voetbalt RKAV.

De Amsterdamse Bond voor Lichamelijk Opvoeding (ABLO), in 1902 opgericht, werd geleid door onderwijzers en leraren. De ABLO was geen gemeentelijke instelling, maar kreeg wel subsidie van de gemeente. De bond stimuleerde sportactiviteiten die de gezondheid van de Amsterdammers moesten bevorderen. Een belangrijke taak was het verdelen en verhuren van sportterreinen, die door de gemeente beschikbaar waren gesteld.

De Amsterdamse Voetbalbond (AVB) weigerde rooms-katholieke voetbalclubs toe te laten. De reden was dat die clubs niet openstonden voor leden van andere gezindten. Daarom zagen de katholieken zich genoodzaakt een eigen bond in het leven te roepen.

De Rooms-Katholieke Amsterdamse Voetbalbond (RKAVB) werd opgericht op 27 februari 1919. Er kwamen meer organisaties zoals de Rooms-Katholieke Sportcentrale in 1922. De Sportcentrale hield zich vooral bezig met probleem van de terreinen. Veel verder dan de oprichting van de Vereniging het RK Sportpark Amsterdam (dat de bestaande rooms-katholieke locaties ging beheren) kwam de Sportcentrale niet.

Maar in 1926 was het dan zover. Het sportterrein op het Meeuwenplein werd een rooms-katholiek sportpark voor korfbal en voetbal. Er werd gevoetbald door de Rooms-Katholieke Amsterdamse Voetbalvereniging (RKAV), opgericht in 1916.

De Waterlander van zaterdag 16 mei 1926 bericht:
“De vereniging R.K. Sportpark Amsterdam heeft aan de Fazantenweg een nieuw sportterrein gekregen, dat zondag officieel werd geopend door de heer J. ter Haar, wethouder van Publieke Werken, die een toespraak hield. De heer Grasse dankte namens het bestuur van de ABLO voor dit terrein en droeg het aan de roomse sportvereniging over.

“De Voorzitter der R.K. Sportcentrale, de heer dr. Martens, dankte de beide sprekers voor hun medewerking aan de roomse sportzaak (…). Daarna werd een turndemonstratie gegeven, waarna een voetbalwedstrijd gespeeld werd tussen een elftal van de Diocees Haarlemse Voetbalbond en een elftal van den Kreis Rhein Weser uit Duitsland. Met 4-2 won het Hollandse elftal.”

Diocees betekent bisdom. Rooms-katholieke voetbalverenigingen uit Noord-Holland speelden in het ambtsgebied van het bisdom Haarlem. Officieel heette de bond Diocesaan Haarlemse Voetbalbond (DHVB), opgericht 7 september 1919 en opgeheven 1 augustus 1940.

RKAV fuseerde in 1947 met VIC, Voetbalvereniging Ignatius College. VIC is in 1915 opgericht door leerlingen van het Ignatius College. Vanaf 1920 mochten ook oud-leerlingen lid blijven. RKAV nam het sportpark aan het Meeuwenplein al in september 1925 in gebruik. Voor die tijd speelde RKAV aan de Middenweg. In 1950 verhuisde RKAVIC naar Amstelveen.

De Databank Sport vermeldt 37 voetbalclubs in Amsterdam, vóór 1940, met een roomse signatuur. Behalve RKAV waren dat bijvoorbeeld ZPC (Zalige Petrus Canisius), Zwaluwen en VVA (het latere Rood-Wit A). Ook buiten Amsterdam vielen er voetbalverenigingen onder de DHVB zoals NEA (Nuttig en Aangenaam) uit Ouderkerk aan de Amstel en Volendam.

De voetbalvereniging van Volendam is opgericht op 1 juni 1920 onder de naam Victoria. Victoria kwam uit in de Noord-Hollandse Voetbalbond (NHVB). De pastoor kwam er achter dat Victoria speelde in de neutrale NHVB. Hij werd woedend. Daarom switchte de club uit Volendam op 1 maart 1922 naar de DHVB. De naam was al veranderd van Victoria in RKVV Volendam.

© 2015 Albert van der Vliet (†). Op deze publicatie berust auteursrecht.

Op de hoogte blijven van toekomstige artikelen in deze serie?
Schrijf u dan in op de nieuwsbrief