De Redactie ontving onderstaande ingezonden mededeling van een bewoner van Amsterdam-Noord met als titel:
“Tijdwinst IJbruggen wordt overdreven”.
Onlangs onderzocht het bureau ANS Verkeer en Ruimte hoeveel tijdwinst het oplevert als we bruggen over het IJ krijgen. Dit onderzoek gebeurde in opdracht van de groep ‘Een brug over het IJ’. Conclusie: via de bruggen komen we veel sneller aan de overkant. Tot wel 4x sneller. Bij zo’n uitkomst vraag ik me af of dat wel klopt, omdat mijn logica me vertelt dat zoiets waarschijnlijk niet kan. Dus heb ik de cijfers eens kritisch bekeken en ben ik zelf gaan rekenen. En kom ik tot een andere conclusie.
Uitgangspunt (en meteen het probleem) was dat men 1 willekeurig punt, de rotonde op de Meeuwenlaan, in Noord had gekozen en van daaruit bekeek hoeveel sneller je in de stad bent. Dit punt ligt geografisch gezien niet in het centrum van Noord, maar meer naar het noordoosten. Maar Amsterdam Noord is natuurlijk veel groter. Je hebt bijvoorbeeld Tuindorp Oostzaan in noordwest en ook het Mosplein, dat meer in het centrum van Amsterdam Noord ligt. Neem je bijvoorbeeld ook die plekken mee in een vergelijk, dan wordt het een ander verhaal.
Als je vanuit Noord in de stad wilt zijn, heb je vier mogelijke bestemmingen; je wilt naar Oost, naar het centrum (of in het verlengde daarvan: naar Zuid), of naar het westen van de stad. Zo krijg je 9 (3×3) verschillende routes. Je wilt bijvoorbeeld van Tuindorp Oostzaan naar het Centraal. Of van het Mosplein naar de Piet Heinkade, of van de Meeuwenlaan naar het Stenen Hoofd.
Via Google Maps kan je uitrekenen hoeveel tijd je voor de verschillende routes op de fiets kwijt bent. Ik wil de lezer niet vermoeien met alle getallen, dan zijn er te veel. Een voorbeeld ter illustratie: vanaf het Zonneplein in Tuindorp Oostzaan is het ongeveer 7 minuten fietsen naar de NDSM-werf, laten we zeggen 3 minuten wachten op de pont en een oversteek van 6 minuten naar het Stenen Hoofd (totaal 16 minuten). Met een brug moet je eerst naar het einde van de Distelweg fietsen (= 5 minuten extra) en dan 2 minuten over de brug (totaal 14 minuten). En dan maar hopen dat de brug geen 10 minuten openstaat.
Dit laatste is een grote tekortkoming van het onderzoek, want niet meegenomen bij mijn weten. Bij elke hoge boot, maar ook bij elke zeilboot met een hoge mast moeten de bruggen open. En dat zou wel eens heel vaak op een dag kunnen zijn. Bij zo’n geopende brug is je reistijd meestal langer dan met de pontjes.
Je kan vanuit elk punt in Noord uitrekenen hoeveel tijd je kwijt bent om in de verschillende delen van de stad te komen. Het onderzoek is juist in die zin dat de reistijd via de nieuwe bruggen vaak sneller is, soms twee keer zo snel. Maar nergens tot wel vier keer zo snel, wat wel wordt beweerd. Het verschil in uitkomst is waarschijnlijk ook toe te schrijven aan welke getallen je hanteert en dan met name voor de wachttijd bij de pontjes. Als een pontje één keer per half uur vaart, kan je bedenken dat dan de gemiddelde wachttijd een kwartier is. Je kan ook bedenken dat fietsers wat slimmer zijn en weten wanneer ze moeten vertrekken om het volgende pontje te halen en dat ze gemiddeld 3 minuten moeten wachten.
Daarbij komt, het is vaker gezegd, dat de allergrootste verkeersstroom tussen het Centraal en de Buiksloterweg is. Daar ligt het probleem, daar moet de oplossing worden gezocht. Stel, een tunnel op de plek kost je 2 minuten, terwijl het pontje je nu 6 minuten kost (3 minuten wachten, drie minuten varen). Zo’n tunnel die gemiddeld 4 minuten tijdwinst oplevert is bij de 40.000 mensen die nu op die plek de oversteek maken 160.000 minuten tijdwinst. Dat is ruim 2000 uur per dag. We houden zo zeeën van tijd over.
Ruud van Dijk
